Vertrouwen melkveehouders fors omlaag door verwachte lagere melkprijs

De Agro vertrouwensindex daalde afgelopen kwartaal met 3 punten naar 6 punten. Vooral melkveehouders en akkerbouwers zijn negatiever gestemd. De forse prijsdalingen van diverse gewassen en de negatieve voorspellingen van de melkprijs zetten het vertrouwen onder druk. Ook in de biologische sector daalde het vertrouwen licht. Het vertrouwen steeg bij de sectoren in de intensieve veehouderij.  In de glas- en opengrondstuinbouw was er weinig verandering.

Stijgende wereldwijde melkproductie zorgt voor minder vertrouwen

Melkveehouders zijn op dit moment goed gestemd (+4 punten), maar zien uitdagingen voor de toekomst (-19 punten). Hiermee zakt het vertrouwen in de agro vertrouwensindex met 10 punten naar 10 punten. De hoge melkprijs, de dalende rente en de hoge maar relatief meevallende mestafzetkosten zijn redenen voor de huidige goede stemming, volgens Jakob Jager, onderzoeker bij Wageningen Social & Economic Research (WSER).

“De toekomstverwachting van melkveehouders voor over twee à drie jaar laat een sterke daling zien. Met een score van -14,9 punten duikt het, voor het eerst sinds Q4 2024 onder het nulpunt. Een mogelijke verklaring is dat een hoge melkprijs zorgt voor een toenemend aanbod van melk, dat gezien de handelsconflicten tussen China en de VS minder makkelijk afgezet kan worden. “Ook is Europa in de toekomst verplicht tegen gunstige (of geen) invoertarieven Amerikaanse zuivelproducten af te nemen. Dit zal een drukkend effect hebben op de melkprijs. Dit handelsakkoord is nog in onderhandeling en dus nog niet definitief. Het wereldwijde aanbod van melk neemt ook toe door het gunstige weer in Nieuw-Zeeland, de VS en Zuid-Amerika (Argentinië, Brazilië en Uruguay). Binnen Europa is het aanbod stabiel.”

Prijsdalingen duwen vertrouwen akkerbouwers omlaag

Voor het eerst sinds 2022 is het vertrouwen van akkerbouwers onder nul gezakt (-6 punten). Vooral over de huidige situatie zijn akkerbouwers ongerust (-11 punten), het vertrouwen voor de lange termijn daalt met 3 punten. De scherpe prijsdalingen, veroorzaakt door hoge volumes  van diverse gewassen, dragen sterk bij aan het huidige pessimisme geeft Mark Manshanden, onderzoeker bij Wageningen Social & Economic Research (WSER), aan.

“De kilogramopbrengsten zijn goed, maar dat zijn ze ook in de rest van Europa. Zo zijn de prijzen van de gewassen zeer laag, wat het resultaat en daarmee de stemming niet ten goede komt.  Er is een recordproductie van aardappelen. Dit betekent dat er ook volgend seizoen nog een voorraad aardappelen uit de bewaring komt die de prijs onder druk zet. De verwerkers hebben al signalen afgegeven dat het areaal van met name aardappel en suikerbieten omlaag moet. Echter is er voor de akkerbouwer vrijwel geen alternatief gewas dat gelijke financiële opbrengsten levert. Maar indien iedere akkerbouwer het areaal niet aanpast, zit men volgend jaar in dezelfde situatie. In essentie een vorm van tragedy of the commons.”

Lichte daling vertrouwen in biologische sector houdt aan

Het vertrouwen van biologische ondernemers is in het derde kwartaal van dit jaar opnieuw licht gedaald(-4 punten). Dit is het derde opeenvolgende kwartaal met een waargenomen daling. Met name de huidige stemming op het bedrijf daalde dit kwartaal (-7 punten). Het vertrouwen in de toekomst bleef nagenoeg gelijk. De huidige vertrouwensindex score van 15 punten maakt het nog altijd een sector met relatief veel vertrouwen in de eigen onderneming.

Katja Logatcheva, onderzoeker bij Wageningen Social & Economic Research (WSER) geeft aan dat hoewel de biologische sector volop in het nieuws is en de overheid een actieprogramma kent om biologische productie en consumptie te verhogen, ondernemers last houden van politieke onzekerheid, stijgende kosten en tekorten aan biologische mest. 

Bovengenoemde onderzoeker geeft aan dat de consumenteninteresse en marktvraag voorzichtig toenemen, vooral via gespecialiseerde winkels en online kanalen. Technologische ontwikkelingen bieden daarnaast kansen, echter hebben kleinere bedrijven hier soms minder toegang toe. Voor de vooruitzichten speelt een rol dat groeiend duurzaamheidsbewustzijn en overheidssteun voor de ontwikkeling van de consumentenmarkt op langere termijn kansen bieden voor de biologische sector, maar dat de verwachte toenemende beleidsdruk rond milieu, mest en stikstof voor meer onzekerheid zorgt.