18 september 2025 | 4 min.
Het vertrouwen onder akkerbouwers in de sector staat onder druk, dit blijkt uit de Agro Vertrouwenindex. In de meest recente meting noteert deze sector een score van slechts 0,5 punt. Dat ligt vrijwel op het nulpunt, wat betekent dat het aantal positief gestemde akkerbouwers ongeveer gelijk is aan het aantal negatief gestemden. Dit is het tweede kwartaal op rij dat deze sector net boven het nulpunt scoort.
Het vertrouwen in de biologische sector daalde licht met 2,6 punten tot 18,5 punten. In de melkveehouderij is het vertrouwen stabiel gebleven met 20 punten. Ook over alle sectoren in de land- en tuinbouw is de Agro Vertrouwensindex stabiel gebleven met 10 punten.
De huidige stemming van akkerbouwers blijft met ruim 21 punten (+2 punten) nog positief. De verwachtingen voor de langere termijn (2 à 3 jaar) zijn echter al geruime tijd negatief en daalden dit kwartaal verder met 1 punt tot bijna -17 punten. Met strengere eisen, lagere productie en lagere prijzen voor het komende jaar zijn de vooruitzichten fors naar beneden bijgesteld. De conjunctuur-index voor het komende jaar is gedaald met 13 punten naar -31 punten, een niveau dat sinds het eerste kwartaal van 2020 niet meer is voorgekomen Dit kan in komende kwartalen leiden tot een verdere daling van de stemmingsindex.
Volgens Mark Manshanden, onderzoeker bij Wageningen Social & Economic Research (WSER), liet het vorige seizoen gemiddeld een prima financieel resultaat zien. ‘Begin van dit seizoen zakte de vrije aardappelprijs wel. Telers met veel vrije aardappelen zullen een flinke financiële tegenvaller van de verkoop van de in 2024 geoogste aardappelen moeten verwerken. Het begin van seizoen 2025 ging goed en ook in het tweede kwartaal ontwikkelt het gewas zich goed. Wel blijven de prijzen voor consumptieaardappelen een punt van zorg. Door de uitbreiding van het Europese areaal en de verwachting van een hoge kg-opbrengst per hectare is het aanbod groter dan de vraag. Overproductie en een beperkte afzetmogelijkheden drukken de prijzen uit de vrije verkoop daardoor tot een zeer laag niveau. Het is onzeker of alle gewassen geoogst zullen worden, omdat het binnenhalen van de oogst mogelijk niet meer rendabel is.’
De Producentenorganisatie Consumptieaardappelen (POC) roept op tot corrigerende maatregelen. Manshanden geeft aan dat ook andere gewassen zoals suikerbieten en tarwe naar verwachting het omzetverlies niet gaan compenseren. ‘Alles bij elkaar is het dan ook gemiddeld niet te verwachten dat de oogst van 2025 financieel een goed resultaat oplevert. Ook voor de middellange termijn zijn de vooruitzichten minder positief. De maatschappelijke eisen aan de productie van gewassen maken de concurrentie op de Europese en wereldmarkt extra uitdagend.’
In de melkveehouderij is het vertrouwen stabiel gebleven. De Agrovertrouwensindex steeg tot bijna 20 punten (+1 punt), ruim boven het langjarig gemiddelde.
Jakob Jager, onderzoeker bij WSER, wijst op de aanhoudend hoge melkprijs en de dalende rente als belangrijkste oorzaken van het positieve sentiment. ‘De mestafzetkosten zijn weliswaar hoog en meer rundveemest moet vanwege de afbouw van de derogatie worden afgezet, maar door het gunstige voorjaarsweer en minder gehouden varkens is veel mest tegen lagere prijzen afgezet dan verwacht. Volgens de sectordeskundige hangt dit vooral samen met de gunstige langetermijnvooruitzichten voor de melkprijs, die nu al hoog is doordat de vraag sterker stijgt dan het aanbod. In mindere mate speelt ook mee dat het huidige kabinet de maatregelen voor stikstofreductie verder voor zich uitschuift en geen verplichte uitkoopregeling invoert.’
Het vertrouwen in de biologische sector daalde licht naar 18,5 punten (- 2,6 punten). De stemmingsindex van de biologische sector bleef stabiel op 31 punten, wat nog steeds boven het gemiddelde ligt. De verwachtingen voor de middellange termijn daalde ten opzichte van het vorige kwartaal, van bijna 12 punten naar 7,5. Biologische bedrijven zijn voor de komende twaalf maanden somberder gestemd, vooral door lagere verwachtingen voor opbrengst en productie.
WSER-onderzoekers Katja Logatcheva en Coen van Ruiten, beiden gespecialiseerd in de biologische sector, benadrukken dat de fysieke oogstverwachtingen in de plantaardige sectoren positief zijn door een beter groeiseizoen, vooral voor de kleinere open teelten zoals fruit- en siertuinbouw. Toch drukken politieke onzekerheid en exportdynamiek zwaar op het vertrouwen. De Nederlandse consumentenmarkt ontwikkelt zich positief, maar biedt nog onvoldoende zekerheid voor biologische boeren.
Meer informatie over de Agro-vertrouwensindex over het tweede kwartaal van 2025 is te vinden op agrimatie.nl.