28 mei 2025 | 4 min.
Na twee jaar van terughoudendheid zijn melkveehouders weer positiever gestemd over hun bedrijfsvoering. Dat blijkt uit de cijfers van de Agro Vertrouwensindex. Het vertrouwen steeg met bijna 8 punten tot 19 punten, waarmee het sentiment voor het eerst sinds lange tijd weer boven het langjarige gemiddelde ligt voor deze sector. Deze stijging markeert een voortzetting van de positieve trend die zich de afgelopen kwartalen heeft ingezet. Tegelijkertijd blijft het vertrouwen in andere agrarische sectoren stabiel of achter. Het vertrouwen van akkerbouwers lag afgelopen kwartaal een stuk lager en de biologische tak van de land- en tuinbouw bleef vrijwel stabiel. Over alle sectoren in de land- en tuinbouw is de Agro Vertrouwensindex stabiel gebleven.
De stemmingsindex onder alle boeren, die de huidige situatie op het bedrijf weerspiegelt, liet een stijging zien met 5 punten tot 27 punten. Wat hoger is dan het langjarig gemiddelde. Zowel melkveehouders, akkerbouwers en biologische boeren gaven een verbeterde stemming aan ten opzichte van vorig kwartaal. De stemming onder biologische boeren nam, met 8 punten, het sterkst toe dit kwartaal en onderstreept het aanhoudende huidige vertrouwen binnen deze sector. Melkveehouders en akkerbouwers droegen ook bij aan de stijging, met elk een toename van bijna 5 punten.
Melkveeonderzoeker Jakob Jager van Wageningen Social & Economic Research (WSER) denkt dat de relatief hoge melkprijs en de iets dalende rente de belangrijkste redenen kunnen zijn voor deze positieve stemming. “De mestafzetkosten zijn weliswaar hoog en meer rundveemest moet vanwege de afbouw van de derogatie worden afgezet. Maar door het gunstige voorjaarsweer is veel mest tegen lagere prijzen afgezet dan verwacht. Dat neemt niet weg dat de totale kosten van mestafzet zullen gaan toenemen, doordat er meer volume aan mest moet worden afgezet. Door de vermindering van het aantal varkens zal er minder varkensmest worden afgezet. Dit is echter onvoldoende om de toename van de hoeveelheid rundveemest te compenseren, maar het helpt wel.”
De opleving in de huidige stemming van de akkerbouwers kan volgens onderzoeker Mark Manshanden van WSER te maken hebben met de gunstige weersomstandigheden van dit voorjaar. “De voorjaarswerkzaamheden konden door een vroeg en droog voorjaar zonder beperkingen worden uitgevoerd. Wel is er hier en daar wat beregend om de opkomst van de gewassen te garanderen. In het eerste kwartaal was het wat droog, maar nog niet problematisch.”
Hoewel de stemming op korte termijn positief is, zijn de verwachtingen voor de middellange termijn onder boeren en tuinders in de land- en tuinbouw juist iets versomberd. De index daalde met 4 punten tot -4, terwijl het langjarige gemiddelde op 3 punten ligt. Grote verschillen zijn opvallend tussen de drie sectoren: waar akkerbouwers en biologische bedrijven een relatief sterke daling in hun verwachtingen lieten zien, kenden de melkveehouders juist een opleving. Dit wijst op een groeiend vertrouwen binnen de melkveehouderij, ondanks de onzekerheden in de sector.
Volgens Jager komt dit vooral door de gunstige lange termijn vooruitzichten voor de (nu al hoge) melkprijs: “De vraag stijgt meer dan het aanbod. In mindere mate komt het ook doordat het huidige kabinet de maatregelen om reductie van stikstof te realiseren verder naar de toekomst verschuift en er geen verplichte uitkoopregeling zal zijn.”
De toekomstige verwachtingen van akkerbouwers zullen meer te maken hebben met beleid en afzetzekerheid, denkt Manshanden. “Vanuit beleid wordt gewasbescherming naar verwachting beperkender op de bedrijfsvoering. Door verslechterende handelsrelaties lijkt de afzet op de wereldmarkt de komende jaren te veranderen. Dit jaar lijkt er nog minimale impact te zijn op de afzet. Veel aardappelen worden verwerkt geëxporteerd, waarvan het grootste deel naar de EU en naar het Verenigd Koninkrijk gaat. Ook uien en suikerbieten worden sterk beïnvloed door de wereldmarkt. Verstoringen en onzekerheid werken hier altijd nadelig.”
Op Agrimatie.nl is meer informatie over andere landbouwsectoren te vinden. Hier worden ook de conjunctuurindex(terugkijkend) en de conjunctuurindex (vooruitkijkend) toegelicht.